Archief Groeningeabdij Kortrijk ontsloten

In het Rijksarchief Kortrijk werd de inventarisatie van het archief van de Kortrijkse Groeningeabdij voltooid. De Groeningeabdij, ook wel de abdij van Onze-Lieve-Vrouw ten Spiegele genoemd, werd vermoedelijk kort vóór 1236 in Marke gevestigd. Omstreeks 1260-1267 werd de abdij verplaatst naar het domein van Groeninge, net buiten de Kortrijkse stadsmuren. In 1578 werd onder het calvinistisch bestuur de Groeningeabdij afgebroken. Na de herovering van de stad door Farnese vond de abdij tot aan de afschaffing in 1797 onderdak binnen de stadsmuren, in de wijk Overbeke. De meeste abdijgoederen waren in de streek van Kortrijk gesitueerd. Ook op diverse plaatsen in Henegouwen bezat de abdij gronden en renten. Aanvankelijk waren ook de poldergronden in de streek van de Vier Ambachten belangrijk.

Het archief telt 432 nrs. en heeft een omvang van 5,95 strekkende meter. Het oudste stuk dateert van 1199, het jongste van 1797. De archivalia hebben voornamelijk betrekking op het financieel beheer en het beheer van de goederen van de kloostergemeenschap. Over het religieuze leven en de kloostergemeenschap bleef relatief weinig materiaal bewaard. Het absolute topstuk uit het bestand is ongetwijfeld het cartularium. Het bevat niet alleen afschriften van talrijke stukken, maar ook een kroniek, portretten van graven en gravinnen, wapenschilden van abdissen, afbeeldingen van zegels en kaarten van landmeter Louis de Bersacques. Dit cartularium werd volledig gedigitaliseerd en zal samen met een nadere toegang op termijn online geconsulteerd kunnen worden.

Bron: Rijksarchief Kortrijk, Hendrik Callewier

Dreve van het Kasteel naar de Kercke

De neogotische Sint-Laureinskerk staat pal op Kooigemplaats. De kerk is gewijd aan de Heilige Laurentius die vooral soelaas biedt tegen allerlei huidziekten. Naast de ingang van de kerk prijkt het monument van de Kooigemse oorlogsslachtoffers. De Koninklijkestraat had in het verleden veel namen: in 1771 de Dreve van het Kasteel naar de Kercke, de rechtstreekse verbindingsweg tussen het kasteel en de kerk, de Atlas van de Buurtwegen van 1846 heeft het over de Drève du Chateau of Buurtweg 7.

In de tweede helft van de 19e eeuw was het Rue Chasse, genoemd naar de herberg Chasse Royale op de hoek van de Doornikserijksweg. In 1910 sprak men over de Koningstraat. Uiteindelijk kreeg de straat na de Tweede Wereldoorlog haar huidig naam. Aan de noordkant lag in de 18e eeuw over de hele lengte een boomkwekerij.

Bron: Stadskrant Kortrijk

Publieksonderzoek archieven 2011 in Gent

Donderdag 1 december 2011 stelt Faro in het OCMW-archief van Gent de resultaten van het Pulieksonderzoek Archieven voor. Men zal ingaan op de methodologie en er wordt een globaal overzicht van de resultaten gegeven. Daarna getuigen Amsab-ISG en het Stadsarchief Mechelen over de manier waarop zij omgaan met de resultaten van een publieksbevraging en geven zij hun bemerkingen over het onderzoek.

Klik hier om in te schrijven

1940

Siegfried Debaeke van uitgeverij De Klaproos wendde zich tot het Stadsarchief omdat hij graag bovenstaande foto zou kunnen thuiswijzen.
We zien auto's met Duitse officieren op een brede kasseiweg in 1940. Ze volgden de route Brussel-Gent-Kortrijk-vliegveld Wevelgem-Menen-Ieper-Langemark-Poperinge-Kemmel-Menen. Er wordt echter verondersteld dat de foto tussen Kortrijk - Bissegem - vliegveld Wevelgem - Menen  werd genomen.
Wie kan helpen?

Nieuw: Tijd-Schrift

Tijdens de studiedag 'Heemkunde Actueel' in Gent, werd het nieuwe tijdschrift van Heemkunde Vlaanderen voorgesteld. 'Tijd-Schrift. Heemkunde en lokaal-erfgoedpraktijk in Vlaanderen' is meer dan enkel de opvolger van 'Ons Heem'. Het nieuwe tijdschrift heeft de ambitie om de specifieke meerwaarde van heemkunde als inhoudelijke discipline en sociale praktijk in het hedendaagse erfgoedveld te versterken.

Klik hier en ontdek alles over 'Tijd-Schrift'.

Tentoonstelling 'Kortrijk, woelige stad' groot succes

Nog tot en met 3 juni 2012 kun je het historische Kortrijk tijdens de 17e eeuw ontdekken aan de hand van de tentoonstelling 'Kortrijk, woelige stad'. Brandstapels, heksenvervolging, bulderende kanonnen, pest en hongersnood. Betekent de 17e eeuw enkel kommer en kwel voor Kortrijk?
Neen, want een flink deel van het historisch stadscentrum krijgt in die periode vorm. Wevers realiseren dan de mooiste damasten. Ontdek het woelige verleden van Kortrijk in een levendige presentatie en trek de stad in aan de hand van een gedetailleerde kaart uit 1641!

'Kortrijk, woelige stad' heeft al heel wat bezoekers gehad en mag binnenkort de 5000ste bezoeker in de bloemetjes zetten. Ontdek zelf 'Kortrijk, woelige stad', en wie weet ben jij wel de 5000ste bezoeker.

Toegang gratis | Open 10u-17u/18u, gesloten op maandag en van 24 december 2011 tot en met 2 januari 2012 | Stadswandeling 'Sanderus achterna: 2 euro | educatief bezoek: 2,5 euro per leerling | gids op afspraak: 55 euro | kortrijk1302@kortrijk.be , 056 27 78 50

Bron: museum 1302

Erfgoeddag 2012

Op zondag 22 april 2012 is er opnieuw Erfgoeddag. Ditmaal staat Erfgoeddag volledig in het teken van 'Helden'. Heel wat musea, archieven, kerkfabrieken, documentatiecentra, bewaarbibliotheken, erfgoedcellen, volkscultuurorganisaties, culturele verenigingen, bibliotheken, jeugdbewegingen, academies, en andere scholen  dragen opnieuw hun steentje bij met tal van activiteiten.
Heb je ook u zin om Erfgoeddag 2012 te kleuren met jouw activiteiten? Inschrijven kan nog tot en met 11 december 2011 via de inschrijvingswebsite.

Neem hier een kijkje op de website van Erfgoeddag.

Op de foto. Over portretfotografie en 10 jaar Beeldbank Brugge

Op 25 november 2011 organiseert het Stadsarchief van Brugge 'Op de foto. Over portretfotografie en 10 jaar Beeldbank Brugge'. Deze studiedag is het hoogtepunt van de talrijke activiteiten omtrent de 10e verjaardag van www.beeldbankbrugge.be. Met meer dan 40.000 foto's is deze website vandaag dé referentie voor elke Bruggeliefhebber. De fotocollecties van het Stadsarchief Brugge, DRO-Monumentenzorg en Erfgoedzorg of privéverzamelingen worden via deze website al 10 jaar lang toegankelijk gemaakt voor het grote publiek.

Klik hier voor het programma van 'Op de foto. Over portretfotografie en 10 jaar Beeldbank Brugge'.

900 jaar Heule

De Tinekesgemeente stond vrijdag 11 november op haar kop. Het startschot voor de feesten werd gegeven om
11.11 uur met de voorstelling van het boek Heule 1111-2011. Nadien volgden diverse feesten voor jong en oud. Aan de Highlandgames namen maar liefst
19 verenigingen deel.
 's Avonds was vermoedelijk dan het tijdstip waarop men tijd vond om het boek aan te snijden. Een kanjer van meer dan
3 kg, 656 pagina's en 740 foto's. Voor wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van Heule is het een ware must. Voor genealogen en heraldici een rijke bron aan gegevens, vooral ook door het persoonsnamenregister dat bijna 8.000 namen bevat. De verkoop was reeds de eerste dag een waar succes. Reeds meer dan 700 ex. werden verkocht. Wie het boek nog wil aanschaffen weze gewaarschuwd. Wie te laat zou komen, kan het boek nog komen inkijken in de leeszaal van het stadsarchief.

Nieuw boek "Verkiezingen te Bellegem, 1921-1970"

Recent verscheen er een nieuw boek over de geschiedenis van Bellegem van de hand van ex-schepen René Lefebvre. Dit maal handelt het werk over de verkiezingen in Belegem in de periode 1921 tot en met 1970. Je vindt er een overzicht van de verkiezingsuitslagen en heel wat fotomateriaal. De uitgave gebeurde in eigen beheer door de auteur. Het boek is in te kijken in de leeszaal van het stadsarchief.

Gezocht: Kortrijkse olympiërs

In het kader van het olympisch jaar 2012 is de Erfgoedcel Kortrijk op zoek naar stadsgenoten die ooit deelnamen aan de Olympische Spelen. Heb je weet van stadsgenoten, misschien zelfs familieleden of kennissen, die ooit deelnamen aan de Olympische Spelen? Heb je daar nog getuigenissen, documenten of memorabilia van? Of ben je in het bezit van unieke informatie of beelden over de sportlui hieronder vermeld?

• Georges Serlez, 1924, Parijs, paardendressuur
• Gerard Bertheloot, 1928, Amsterdam, atletiek
• Georges Baltus, 1932, Los Angeles, kunstschilderen
• Godfried Devreese, 1936, Berlijn, beeldhouwen
• Georges Vandevoorde, 1936, Berlijn, beeldhouwen
• Julien Bogaert, 1948, Londen, kanovaren
• Hilaire Deprez, 1948, Londen, kanovaren
• Anna Van Marcke, 1948, Londen, kanovaren
• Joseph Massy, 1948, Londen, kanovaren
• Lucien Demuynck, 1952, Helsinki, atletiek
• Norbert Verhougstraete, 1956, Melbourne, wielrennen
• Yvan De Cock, 1960, Rome, kanovaren
• Dirk Baert, 1968, Mexico, wierennen baan
• Christel Fechner, 1980, Moskou, zwemmen
• Franky Degroote, 1980 Moskou, zwemmen
• Katia Overfeldt, 1984, Los Angeles, zwemmen
• Inge Coeck, 1988, Seoul, kanovaren
• Brigitte Becue, 1988, Seoul, zwemmen
• Jean-Claude Vangeenberghen, 1988, Seoul, paardendressuur
• Pedro Vanneste, 1992, Barcelona, badminton
• Gella Vandecaveye, 1992, Barcelona, judo
• Delphine Vandevenne, 1996, Atlanta, kanovaren
• Laurence Courtois, 1996, Atlanta, tennis
• Wouter Dhaene, 2004, Athene, kanovaren
• Petra Santy, 2004, Athene, kanovaren
• Xavier Malisse, 2004, Athene, tennis
• Pieter Desmet, 2008, Peking, atletiek

Ben je in het bezit van zulk beeldmateriaal en wil je deze informatie graag delen? Neem dan contact op met Bernard Pauwels, 056 27 74 46, bernard.pauwels@kortrijk.be
De Erfgoedcel maakt met jouw materiaal een gepast en boeiend eerbetoon.

Nieuwe website voor VVBAD

De VVBAD stelt met trots een nieuwe website voor. De vertrouwde pagina's met activiteiten en vacatures zijn er terug bij. De rubrieken Thema's en Sectoren bieden mogelijkheden om op één plek alle relevante informatie te verzamelen. Bij META kunt u grasduinen in 10 jaargangen van  tijdschriften. Er wordt dagelijks nieuwe inhoud toegevoegd en er is mogelijkheid tot commentaar en suggesties . Laat VVBAD weten wat u vindt van de nieuwe website via Twitter met #VVBAD.

Bron: VVBAD

'Heule Plaetse'

In 1460 is er voor het eerst sprake van 'Heule Plaetse' of 'Plaetse van Heule'. De gemeenteraad keurde op 13 maart 1981 de naam 'Heuleplaats' goed.
Rechts zie je de toren van de Sint-Eutropiuskerk die uit het begin van de 16e eeuw dateert. Door het Koninklijk Besluit van 19 april 1937 is de kerktoren beschermd. De bombardementen van 21 juli 1944 brachten veel schade toe aan het schip van de kerk. De herstellingen vonden in 1955-1956 plaats. Ter hoogte van het nummer 7 bevond zich het café Oud Gemeentehuis. De gemeentelijke diensten waren tot 1948 op de eerste verdieping gevestigd.
Niemand minder dan Stijn Streuvels woonde van 1879 tot 1887 in het hoekhuis ter hoogte van het nummer 9. Deze woning kreeg de naam Streuvelshuis. Op de achtergrond zie je de herbergen Stalling in den Hert en 't Sweert.

Bron: stadskrant Kortrijk

'Potsjemiezens'

De prentkaart toont de Meensestraat in het begin van de 20ste eeuw, die toen Bissegemstraat heette. In 1968 keurde de gemeenteraad de huidige benaming goed: de Meensestraat.
Links zie je café Menenpoort. De naam verwijst naar een van de drukste kruispunten van Kortrijk. Het verkeersplein was ooit de noordwestelijke toegangspoort van de stad. Van 1903 tot begin de jaren dertig was het café de Menenpoort bekend als 'Potsjemiezens', genoemd naar de legendarische waard Leopold Semeesel. Hij schonk het bier in stenen potten en vulde ze voor de helft met bruin bier, voor de andere helft met blond bier.
Rechts zie je de toren van de gasfabriek die gas en elektriciteit produceerde. Later stond daar de gasbol. In de verte zie je de toren van de Sint-Elooiskerk.

Bron: stadskrant Kortrijk

Het Geheugen van Kortrijk

Vanaf volgend jaar kun je de website 'Het Geheugen van Kortrijk' consulteren. Het Geheugen van Kortrijk biedt een instrument aan dat de ontsluiting van historische bronnen, beeldmateriaal en de bijhorende informatie mogelijk maakt, en dit zowel voor de erfgoedsector als voor het brede publiek.

Concreet werkt het Geheugen vanuit een multimedia-databank waarin diverse soorten erfgoed terug te vinden zullen zijn: in eerste instantie foto’s, vervolgens ook filmfragmenten, audiofragmenten en later ook museumcollecties, kranten, verhalen enz.

Het Geheugen van Kortrijk zal op die manier uitnodigen tot verkenning van ons erfgoed in al zijn aspecten, en via diverse dwarsverbanden een ontdekking mogelijk maken van onvermoede bronnen en verwante items.

Meer info ivm 'het geheugen van Kortrijk'